Εμποροπανήγυρη, ζωοπανήγυρη ΑΡΤΑΣ, ο παπάς και οι Τοπολινίτες

Πριν το 1975, όταν γινόταν η εμποροπανήγυρη Άρτας ο περιφερειακός δρόμος απ το κάστρο και πάνω μέχρι τα φανάρια έκλεινε όλες τις ημέρες που διαρκούσε το πανηγύρι. Τα εμπορικά παραπήγματα (πρόχειρα καταστήματα) που κατασκευάζει σήμερα στον ειδικό χώρο, ο Δήμος Αρταίων, τότε τα κατασκεύαζε πάνω στην περιφερειακή εθνική οδό. Την εποχή εκείνη δεν κυκλοφορούσαν πολλά αυτοκίνητα. Τα διερχόμενα αυτοκίνητα, η τροχαία  διοχέτευε μέσω των οδών Σκουφά και Βασιλέως Πύρρου. Πέραν των εμπορικών καταστημάτων, υπήρχαν:  Γύρος του θανάτου,  Ο τζιμ Αρμάου έκανε νούμερα επίδειξης δύναμης, ηλεκτρικά αυτοκινητάκια, κούνιες και αρκετά άλλα παιδικά παιχνίδια.  

Την εποχή εκείνη ταυτόχρονα γινόταν και η Ζωοπανήγυρη Άρτας. Όλοι οι κάτοικοι του νομού, αλλά και των γειτονικών νομών, πήγαιναν στο «μπχούστι» να πουλήσουν, ν αγοράσουν ή να ανταλλάξουν τα ζώα τους. Ο γιαλός του Αράχθου από τα σημερινά πρακτορεία ΚΤΕΛ και πάνω γέμιζε από αρνιά, κατσίκια, πρόβατα, γίδια, μουλάρια, άλογα, φοράδες, γαϊδούρια, μοσχάρια,  αγελάδες και βόδια. Εκεί οι ζωέμποροι και οι τσιγγάνοι (Τουρκόγυφτοι, έτσι τους αποκαλούσανε)  έκοβαν και έραβαν. Αγόραζαν, πωλούσαν και έκαναν τράμπες (ανταλλαγές).  Εμπόρους μεγάλων ζώων κατά την υπόλοιπη περίοδο του έτους δεν έβρισκες.

 Οι τσιγγάνοι στις αγοραπωλησίες μεγάλων ζώων ήταν μαέστροι. Πάντα αγόραζαν ένα ζώο φτηνά και ως την άλλη μέρα το μεταπωλούσαν ή αντάλλασαν ακριβά. Όσα «αλοϊκά κλωτσούσαν» ή ήταν γέρικα και εξαντλημένα,  οι γύφτοι τους έκαναν διάφορες ενέσεις, τα μεταμόρφωναν προσωρινά, σε ήμερα και γεροδεμένα  και τα πωλούσαν πολύ ακριβότερα απ ότι τα είχαν αγοράσει.  Λέγονταν, ότι κάποιος πούλησε το γέρικο μουλάρι του και μετά από μερικές μέρες το ξανα-αγόρασε από γύφτους πολύ ακριβότερο, αφού με ενέσεις το παραμόρφωσαν και δεν το αναγνώρισε.  Όταν πλησίασε στο σπίτι του απόρησε πως το νέο μουλαράκι ήξερε τόσο καλά την περιοχή. Μόλις έφτασαν στο σπίτι, το μουλαράκι κατ ευθεία στην ταΐστρα του πήγε !   

Περίφημοι στις απάτες της ζωοπανήγυρης ήταν και οι Τοπολιανίτες. Τα Τοπόλιανα ήταν χωριό στην Ευρυτανία, απέναντι απ το Αυλάκι Άρτας. Μη μπλέξεις με γύφτους και Τοπολινίτες έλεγαν οι Ραδοβυζινοί.

Ο παπάς και οι Τοπολιανίτες

Ένας παπάς έψαχνε ν αγοράσει για τις ανάγκες του σπιτιού του, ένα αλογάκι. Συνάντησε μια άγνωστη παρέα Τοπολιανιτών και ένας απ αυτούς τον ρώτησε:

-Τι θέλεις ν αγοράσεις παπούλη;  

-Ένα αλογάκι για το σπίτι παιδί μου, απάντησε ο παπάς.

-Α! καλά που μας πέτυχες, εμείς έχουμε ένα αλογάκι τριών χρονών, κοντακιανό, ήσυχο, ότι πρέπει για σένα, παπούλη, δείχνοντάς του  ένα σιούτο δαμάλι (νεαρό βόδι).

-Μα αυτό παιδί μου είναι βόδι, εγώ αλογάκι θέλω ν αγοράσω, λέει ο παπάς.

-Τι λες παπούλη αυτό είναι αλογάκι, απάντησε όλη η παρέα.

-Σαμαρώστε το αλογάκι να μπει καβάλα ο παπούλης, συνέχισε ένας της παρέας. 

Αμέσως όλοι μαζί σαμαρώσανε το δαμάλι, άρπαξαν και τον παπά και τον έβαλαν καβάλα.  

-Άντε τώρα παπούλη κάνε μια γυροβολιά να δεις πόσο ήσυχο είναι το αλογάκι.

Μόλις αυτοί απομακρύνθηκαν,  άγρεψε το δαμάλι και πάρτον κάτω τον παπά.

Σηκώθηκε ο παπάς, τίναξε την άμμο απ τα ράσα του, και κοιτάζοντας το δαμάλι είπε:  

Σε είδα βοϊδάκι μου που ήσαν βόδι, αλλά κατάφεραν με κορόιδεψαν,  οι Τοπολινίτες οι διαόλοι. !  

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 Κώστας Α. Παππάς