Η νεράιδα στο Βαλαρίτη ποταμό

Την παλιότερη εποχή πολλοί άνθρωποι διέδιδαν φήμες ότι τις νύχτες συνάντησαν πειρασμικά, διαόλους,  ξωτικά, φαντάσματα και διέφυγαν τον κίνδυνο χάρη στην τόλμη και την ψυχραιμία που τους διέκρινε.

Δεν ήταν λίγοι και εκείνοι που διέδιδαν ότι σε καταπράσινες κοιλάδες, την ημέρα συνάντησαν πολύ όμορφα και ακίνδυνα πλάσματα, τις νεράιδες.

φωτογραφία (ζωγραφιά) Κώστας Καστρινός Αγγελόκστρο Αγρινίου
Μεγενθύντετη να την απολαύσετε 

Σύμφωνα με την τοπική  παράδοση οι νεράιδες ήταν πανέμορφες νεαρές υπάρξεις, σύχναζαν σε κοιλάδες, και ακροποταμιές. Έπλεναν ή άπλωναν τα ρούχα τους να στεγνώσουν. Ήταν μόνες ή παρέα δυο – τρεις. Ποτέ δεν συνοδεύονταν από άντρες.

Οι τολμηροί και ωραίοι άντρες της εποχής εκείνης, όταν συναντούσαν τα εξωτικά αυτά πλάσματα τα πλησίαζαν ευγενικά, αλλά αυτά εξαφανίζονταν μπροστά στα μάτια τους. Ελάχιστοι τις άγγιξαν και ακόμη πιο λίγοι κατάφεραν ν αρπάξουν το μαντίλι που φορούσαν. Εκείνοι ήταν οι τυχεροί, οι νεράιδες σαν αιχμάλωτες τους ακολουθούσαν μέχρι το σπίτι και δεν έφευγαν χωρίς να πάρουν το μαντήλι τους.  Μάλιστα φημολογούνταν ότι κάποιες παντρεύτηκαν και έκαναν παιδιά. Αν όμως κατάφερναν να κλέψουν το μαντίλι απ τον άντρα τους εξαφανίζονταν για πάντα, εγκαταλείποντας και παιδιά τους !

    

Αυτές οι δοξασίες της παράδοσης είχαν ριζώσει στη  σκέψη των προγόνων  μας. Οι περισσότεροι τις πίστευαν  ως πραγματικά γεγονότα. 

Εντύπωση μου έκανε ότι σ όλες τις περιοχές της Ελλάδος, με διαφορετικά ήθη και έθιμα, οι απόψεις των κατοίκων για τις νεράιδες δεν διέφεραν καθόλου. Λες και ήταν ένα πασίγνωστο Πανελλαδικό γεγονός.

Ο γείτονάς μου ο Στάθης  Γκίτικας κατάγεται από τη Λιβαδειά. Κάνουμε τακτικά παρέα. Ένα βράδυ συζητούσαμε για τις νεράιδες. Μου έκανε εντύπωση ότι σαν μικρό παιδί απ τον πατέρα του άκουσε ακριβώς τις ίδιες με εμένα δοξασίες. 

Πρόσθεσε μάλιστα την παρακάτω ιστοριούλα. 

Στη Λιβαδειά ένα ταράφι* φημολογείται ότι είναι νεραϊδογέννητο. Τον προηγούμενο αιώνα ένας νεαρός άντρας της περιοχής κατάφερε και πήρε το μαντίλι μιας νεράιδας. Η νεράιδα τον ακολούθησε στο σπίτι και έμεινε μαζί του. Παντρεύτηκαν, έκαναν  παιδιά και η νεράιδα συμπεριφερόταν όπως όλες οι άλλες γυναίκες. Τα χρόνια όμως δεν άγγιζαν την εμφάνισή της. Παρέμεινε νέα, λαμπερή  και ωραία όπως την πρωτογνώρισαν. Το μαντίλι ο άντρας της το είχε κρύψει, αλλά αποκτώντας μεγάλη εμπιστοσύνη σ ένα πανηγύρι εμφάνισε το μαντήλι  και μ αυτό την κράτησε να χορέψει. Σε κάποια στροφή η νεράιδα τράβηξε με δύναμη το μαντίλι, το οποίο ξέφυγε απ το χέρι του άντρα της. Έκπληκτο το πλήθος παρατήρησε ότι η νεράιδα με το μαντήλι στο χέρι χόρευε μόνη της, ενώ σιγά – σιγά ανέβαινε προς τον ουρανό και εξαφανίστηκε για πάντα. Τα παιδιά της μεγάλωσαν έκαναν οικογένειες και όλοι οι σημερινοί απόγονοι, συνεχίζουν να έχουν μια σπάνια ομορφιά. 

Ο πατέρας μου νεαρός, κάθε χειμώνα και άνοιξη, έβοσκε τα πρόβατά του στο Μεσινό Ζυγό. Τότε η περιοχή ήταν ιδιοκτησία του μοναστηριού Ροβέλιστας και ο πατέρας του νοίκιαζε το χειμωνιάτικο και ανοιξιάτικο λιβάδι. Αργότερα το  Κράτος απαλλοτρίωσε την περιοχή και την παραχώρησε στους κατοίκους της κοινότητας Διασέλλου.          

Στην τοποθεσία Γύρες του Βαλαρίτη ποταμού, πάνω από ένα μεγάλο γκρεμό ήταν ένα ίσιωμα, εκεί ο πατέρας μου γραίκιαζε τα πρόβατά του. Κάποια ανοιξιάτικη μέρα,  το γιόμα**, πλησίασε το γκρεμό και αγνάντεψε την κοίτη του ποταμού.  Έκπληκτος είδε στη λάκα, πιο πέρα απ την κοίτη του ποταμού, μια νεαρή γυναίκα ν απλώνει φρεσκοπλυμένα ρούχα, να στεγνώσουν στο μεσημεριάτικο ήλιο.  Σάστισε, εκεί ήταν ερημιά,  κοντά δεν έμεινε καμία οικογένεια. Ήταν αδύνατο κάποια γυναίκα να περάσει τόσα λαγκάδια με γάργαρο νερό και να πάει τόσο μακριά να πλύνει τα ρούχα της οικογένειά της. 

Η ευθεία απόσταση δεν ξεπερνούσε τα 150 μέτρα. Ήταν τόσο κοντά, την έβλεπε τόσο καθαρά. Αν ήταν γυναίκα του πλησιέστερου συνοικισμού θα την αναγνώριζε οπωσδήποτε. Την κοίταξε προσεκτικά, έλαμπε, ήταν λυγερόκορμη, πανέμορφη και άγνωστη.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, αυτή είναι νεράιδα, πρέπει να την πλησιάσω κι αν μπορέσω να της πάρω το μαντήλι, σκέφτηκε. Ευθεία δεν μπορούσε να προχωρήσει ήταν ο κρημνός. Έπρεπε να κατέβει στο ποτάμι απ την πίσω πλευρά του λόφου, η απόσταση απ το μονοπάτι αυτό ξεπερνούσε τα 400 μέτρα, αλλά άλλος τρόπος να την πλησιάσει δεν υπήρχε.  Αστραπιαία το αποφάσισε και τρέχοντας κατέβηκε απ το μονοπάτι στο Βαλαρίτη ποταμό. Πλησίασε προσεκτικά τη λάκα, αλλά δεν βρήκε ούτε γυναίκα, ούτε απλωμένα ρούχα, ούτε τη νεράιδα !  Η απόλυτη ησυχία απλωνόταν στην ερημική φύση ! 

Εκείνη τη στιγμή ένα δεύτερο*** παιδικό – εφηβικό όνειρο είχε πεθάνει μέσα του. Η νεράιδα δεν τον θέλησε για άντρα της, επομένως έπρεπε να παντρευτεί κι αυτός μια «κοινή θνητή» όπως όλοι οι άλλοι άνθρωποι.

Υστερόγραφο

Η μάνα μου σήμερα (12-7-2011) πρόσθεσε  «αυτόν τον σβαρνιάρη θα έπαιρνε για άντρα της η νεράιδα» ;

Μάνα, Δυστυχώς η νεότητα είναι προσωρινή, τα χρόνια περνούν σαν όνειρο και ακολουθούν τα βαρετά γηρατειά. Ο νέος, ο ωραίος, ο κομψός γίνεται γέρος, άσχημος, άκομψος ακόμα και σβαρνιάρης. Έτσι, είναι η ζωή.  Ας τη χαρούμε, ας την απολαύσουμε όσα χρόνια μπορούμε.  

ταράφι* = σόι, οι απόγονοι που έχουν το ίδιο επώνυμο.

το γιόμα** = λίγο πριν το μεσημέρι

δεύτερο***  Διαβάστε την πρώτη απογοήτευση  «Η πούλια και η ξένη φωνή» Χαρά στα μάτια που θα ιδούν πρωτοθερτιά την πούλια…………

Κώστας Α. Παππάς Καλεντίνη 01- 9-2011.    

οικογένεια Ανδρέα Παππά