Μια βεντέτα στην περιοχή μας

Πριν πολλά χρόνια και στην περιοχή μας γινόταν πολλές δολοφονίες εξ αιτίας προσωπικών διαφορών που χώριζαν τα ταράφια*.

Οι κυριότερες αιτίες ήταν οι κτηματικές διαφορές, οι ζωοκλοπές και οι λόγοι τιμής. Οι κάτοικοι δεν δεχόταν την προσβολή. Δεν περίμεναν το Νόμο να τους δικαιώσει. Η προσβολή ξεπλενόταν μόνο με αίμα, έτσι πίστευαν.

Όλα τα ταράφια ήταν ξενόφερτα. Ένα, δυο ή τρία αδέρφια, από διάφορα μέρη της Ελλάδας,  κυνηγημένα απ τους Τούρκους για εγκλήματα, έρχονταν εδώ στο Ραδοβύζι, κοντά στ Άγραφα και τα Τζουμέρκα που δεν πατούσε εύκολα Τούρκικο ποδάρι. Εδώ έβρισκαν το άσυλο να κάνουν οικογένεια. Έκαναν πολλά παιδιά ώστε πολύ γρήγορα να γίνουν ισχυρό ταράφι. Και εδώ οι συνθήκες ήταν δύσκολες.  Οι γείτονες, οι ανταγωνιστές ήταν και εκείνοι παλικάρια  και εκείνοι κατάγονταν από οικογένειες ηρωικές της κλεφτουριάς. Ποτέ δεν έλειπαν οι αντιδικίες και όλα τα ταράφια δεν δέχονταν μύγα στο σπαθί τους. Γ αυτό και εδώ οι βεντέτες ήταν κάτι πολύ συνηθισμένο φαινόμενο. 

 Απ τα επίθετα των Ραδοβυζινών φαίνεται καθαρά ότι πολλά ταράφια κατάγονται από το Σούλι, από Γιάννενα, από τη Θεσσαλία, τη Στερεά Ελλάδα, την Πελοπόννησο και την Κρήτη ! 

Την παρακάτω ιστοριούλα βεντέτας περιέγραψε στις 8-7-2011 ο Γιώργος Αθανασάκης απ τον Ξηρόκαμπο. 

 

Στο σπίτι του Χρήστου Στόγια ένας Ζαφείρης επικεφαλής  αποσπάσματος  συνέλαβε το Μότσιο.  Ο Μότσιος ήταν κλέφτης, κατάγονταν από το βάλτο και ήταν Κουνιάδος του   Γιοταγάνα**. Ο Μότσιος ήταν παλικάρι και απείλησε το απόσπασμα λέγοντας ότι την πράξη τους αυτή,  θα την πληρώσουν με αίμα. Ο Ζαφείρης φοβούμενος αντίποινα, έδεσε το Μότσιο σ ένα δέντρο τον πυροβόλησε και τον σκότωσε.

Ένα βράδυ χωρίς φεγγάρι στη Μεγαλόχαρη, τη νύχτα στο σκοτάδι, ο Ζαφείρης  τη στιγμή που με το τσακμάκι του άναβε μια τσιγάρα, ένας πυροβολισμός ακούστηκε. Ο Ζαφείρης έπεσε νεκρός, ο δράστης  τον πυροβόλησε από απόσταση και εξαφανίστηκε χωρίς να αφήσει ίχνη.

Ο Αντώνη Τζουβάρας απ τον Ξηρόκαμπο κουνιάδος του Ζαφείρη ανακάλυψε ότι δολοφόνος ήταν  ο  Γιοταγάνας. 

Πριν περάσει χρόνος ο Αντώνη Τζουβάρας κρυφά,  γράδωσε** σε μια σουκίπα ***  ένα μπουλούκι γίδια του Γιοταγάνα. 

Ο  Γιοταγάνας χωρίς να υποψιαστεί κάτι το πονηρό, πήγε να απεγκλωβίσει τα γίδια απ τον γκρεμό. Το εγχείρημα όμως ήταν πολύ δύσκολο, για να κατέβει στη σουκίπα έπρεπε να δεθεί με τριχιά. Τη στιγμή που ο Γιοταγάνας δεμένος κατέβαινε τον γκρεμό, ο Τζουβάρας  έκοψε με χατζάρι την τριχιά και ο Γιοταγάνας έπεσε στο βάραθρο νεκρός.

Οι Τζουβαρέοι διέδιδαν ότι ο θάνατος του Γιοταγάνα προήλθε από ατύχημα. Στο γκρεμό έλεγαν, είχε φωλιάσει ένα μελίσσι της Παναγίας. Ο Γιοταγάνας κατέβηκε το γκρεμό με σκοπό να πάρει το μέλι. Μόλις πλησίασε, η Παναγία του φώναξε «άπιστε, φύγε μακριά απ το μελίσσι μου». Αυτός  κοίταξε κατά πάνω να δει το πρόσωπό της. Αλλά τρομαγμένος «πέρασε»**** την τριχιά για φίδι. Με το χατζάρι που είχε ζωσμένο, χτύπησε το φίδι, κόπηκε η τριχιά και ο Γιοταγάνας γκρεμίστηκε.

Για πολλά χρόνια οι Τζουβαρέοι κράτησαν μυστικό το όνομα του τελευταίου δράστη, φοβούμενοι αντεκδίκηση.

Ευτυχώς που η βεντέτα σταμάτησε εκεί, χωρίς να χυθεί κι άλλο αίμα στο βωμό των αντιδικιών.                        

ταράφια* = σόι, οι απόγονοι που έχουν το ίδιο επώνυμο.
Γιοταγάνα**  Ήταν πατέρας του συχωρεμένου του Μήτσιου Γιοταγάνα.

γράδωσε** εγκλωβίστηκε.  όταν  ο απεγκλωβισμός ήταν αδύνατος χωρίς την παρέμβαση του βοσκού. 

σουκίπα *** = ένα μικρό ίσιωμα και γύρω – γύρω κρημνός. 

«πέρασε»****  =  έπαθε κάτι σαν οφθαλμαπάτη και του φάνηκε ότι η τριχιά ήταν φίδι.

Αφήγηση: Γιώργος Αθανασάκης Ξηρόκαμπος

Κώστας Α. Παππάς  Καλεντίνη Ιούλιος 2011

Φωτογραφία Χρήστου (Αναγνώστη) Ζαχάρη.  Ο τελευταίος Καλεντινιώτης πού έζησε όλη του τη ζωή φορώντας φουστανέλα. Πέθανε και τάφηκε μ αυτή. Η φωτογραφία διασώθηκε σε βιβλίο του Α. Παππά, γραμμένο σε γραφομηχανή.