Οικισμός Επάνω Σέσης

 

 Στην παρούσα ανάρτηση θα αναφερθώ στο σημερινό οικισμό ΕΠΑΝΩ  ΣΕΣΗΣ  της πρώην κοινότητας  ΑΝΩ  ΚΑΛΕΝΤΙΝΗΣ. Σήμερα είναι ο μεγαλύτερος οικισμός της ΑΝΩ ΚΑΛΕΝΤΙΝΗΣ και η έδρα του Δήμου ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΡΑΙΣΚΑΚΗ.  Τα περισσότερα από τα στοιχεία που αναφέρω παρακάτω περιέχονται στο βιβλίο του ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΠΑ «ΑΝΩ ΚΑΛΕΝΤΙΝΗ».

Πριν το 1950 οι συνοικισμοί της πρώην κοινότητας Άνω Καλεντίνης ήταν:   Πλακουτσαίικα, Ντεσινίκι, Κανάλι, Μέγας Κάμπος, Βαρκά, Κούλια ή Άνω Καλεντίνη, Πέρα Καλεντίνη, Κλαγκαίικα και  Σέση ή Άγιος Γεώργιος.  Μετά το 1965 ο οικισμός  Κούλιας ονομάστηκε Άνω Καλεντίνης, Το Ντεσινίκι και το Κανάλι ονομάστηκε Άγιος Αθανάσιος, Τα Κλαγαίικα ονομάστηκαν Σέση και ο οικισμός Σέση ή Άγιος Γεώργιος ονομάστηκε ΕΠΑΝΩ  ΣΕΣΗ.    

 Πριν το 1950 ο χώρος  που καταλαμβάνει σήμερα ο  οικισμός ΕΠΑΝΩ ΣΕΣΗΣ, ήταν σχεδόν ακατοίκητος.  Ήταν όμως το κεντρικότερο σημείο της κοινότητος. Σε έκταση 500-600 περίπου στρεμμάτων του οικισμού  υπήρχαν  μόνο 10  κτίρια. Αρχή όλων η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου.

 Απέναντί  της, στα 30  μέτρα ήταν το δημοτικό σχολείο (δυο μεγάλων αιθουσών). Δίπλα στο Δημοτικό σχολείο ήταν ξύλινη καλύβα που τη χρησιμοποιούσε η κοινότητα ως γραφείο προέδρου και γραμματέα.  Σε κοντινή κατηφορική απόσταση ήταν η βρύση,  που όλο το χρόνο έτρεχε άφθονο νερό και πότιζε τα χωράφια στη Λιαξήρα.  Δίπλα της στα 10 μέτρα,  ήταν η  κατοικία του Βαγγέλη Ανδρέου και 300 μέτρα παραπέρα στη Λιαξήρα η κατοικία  Γεωργίου Ανδ. Παππά. Οι δυο κατοικίες χρησιμοποιούνταν και ως κατοικίες και ως καφενεία – παντοπωλεία. Νοτιότερα στη Λαξήρα ήταν η οικία του Νίκου Ζαχάρη. Κοντά στο σημερινό Γυμνάσιο - Λύκειο ήταν κτισμένες οι κατοικίες Κώστα Πλακούτση, Γεωργίου Κωτσίλα και Δημητρίου Τσαούση. Τέλος Νότια του σημερινού νεκροταφείου ήταν κτισμένη η οικοδομή (ισόγειο και 1^ος όροφος) του Σπύρου Βαρβάρα όπου στεγαζόταν ο σταθμός της χωροφυλακής.   Η περιοχή ήταν ακατοίκητη διότι πάνω από 300 στρέμματα ανήκαν μόνο σ ένα ιδιοκτήτη την  ΜΑΤΑΡΕΣΙΑ. Όλα τα κτήματά της  ήταν στο κέντρο του σημερινού οικισμού και τα περισσότερα  ποτιστικά. Η Ματαρέσια είχε δυο κόρες και έκανε δυο γαμπρούς τον  Δημήτρη  Πλακούτση και  τον Ανδρέα Παππά. Ο Δημήτρης Πλακούτσης ήταν  σώγαμπρος και πήρε το μεγαλύτερο μερίδιο κτημάτων.  

  Πολύ Παλαιότερα στον οικισμό  υπήρχαν κατοικίες, από τις οποίες δεν σώζεται καμία, αλλά στα χωράφια με την καλλιέργεια  βρίσκονταν  μικροσκέβη, που οι κάτοικοι τα κατέστρεφαν ως άχρηστα αντικείμενα. Επίσης βρίσκονταν και διάσπαρτοι τάφοι κτισμένοι με μεγάλες πέτρες.    

  Αμέσως μετά το 1950  ο Χρήστο Τσαούσης στη Λιαξήρα, έκτισε ένα κτίριο που χρησιμοποίησε για αρκετά χρόνια ως παντοπωλείο – γενικό εμπόριο και μαγειρείο. Ο αδελφός του Δημήτριος Τσαούσης έκτισε λίγο παραπέρα  οικοδομή. Το ισόγειο χρησιμοποιούσε ως τσαγκάρικο – υποδηματοπωλείο και τον πρώτο όροφο ως κατοικία  υπαλλήλων που διέμειναν ως ενοικιαστές στο χωριό (χωροφύλακες, δάσκαλοι, δασικοί). Δίπλα έκτισε ο Πάνος Ανδρέου κατοικία για τη στέγαση της οικογενείας του και τη χρήση  κρεοπωλείου. Νοτιότερα έκτισε οικοδομή ο Παντελή Κατέρης.   Το 1955 – 58  ο πρόεδρος της κοινότητας Ιωάννης Γεωργούλας έκτισε το κοινοτικό γραφείο, το σημερινό Δημαρχείο. Τεράστιο κτίριο για την εποχή εκείνη, Το 1959 ο Βαγγέλης Δημ. Πλακούτσης έκτισε μια ξύλινη  καλύβα αριστερά του κοινοτικού γραφείου για χρήση παντοπωλείου.  Επίσης ο Δημήτρη Λαζ. Πλακούτσης δεξιά του κοινοτικού γραφείου έκτισε μια λιθόκτιστη με τσιμεντένια σκεπή αίθουσα που χρησιμοποίησε ως καφενείο.  Σε απόσταση 40 – 50 περίπου μέτρων από το κοινοτικό γραφείο  το 1959 ο Ανδρέας Αγγ. Παππάς έκτισε  μικρή οικοδομή δυο δωματίων με κουζίνα και εξωτερική βέβαια τουαλέτα, που πάντα ενοικιαζόταν από υπαλλήλους που κατοικούσαν στο χωριό. Την εποχή εκείνη ήταν  περιζήτητη ως κατοικία επειδή δεν υπήρχαν άλλες για ενοικίαση.  Γύρω - γύρω και έξω από τα θεμέλια της μικρής εκκλησίας κτίστηκε μεγαλύτερη,  η σημερινή εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Το 1962 – 63 ο Κων/νος Πλακούτσης, ιδιοκτήτης λεωφορείου,  έκτισε  κατοικία για τη στέγαση της οικογενείας του, απέναντι από το καφενείο του  αδελφού του Δημήτρη, δίπλα στο σημερινό Δημοτικό σχολείο.

  Στη συνέχεια χρόνο –χρόνο άρχισαν να προστίθενται και άλλες οικοδομές. Η ανοικοδόμηση του οικισμού άνθισε μετά το 1970 όταν το χωριό ηλεκτροδοτήθηκε και υδροδοτήθηκε.    

Τηλεφωνική επικοινωνία

 

……  «Προπολεμικά στην Άνω Καλεντίνη υπήρχε μόνον μια τηλεφωνική γραμμή που επικοινωνούσε με όλα τα χωριά. Αρκετά χρόνια το τηλέφωνο στεγάζονταν στο Σχολικό Γραφείο και τα τηλεφωνήματα έκανε  ο δάσκαλος.  Μετά κτίστηκε έξω από το σχολείο, το κοινοτικό γραφείο, ένα μικρό καλυβάκι,  φραγμένο με πλεκτές λούρες και με σοβά, από χωμάτινη λάσπη. Η συρμάτινη γραμμή, δεν στηρίζονταν σε κολόνες, στηρίζονταν απάνω σε κορμούς δέντρων. Την γραμμή αυτή, την συντηρούσε ο χωριανός μας Παναγιώτη-Κολιός. Όταν η πατρίδα μας βρέθηκε κάτω από την κατοχή του «Άξονα» και δεν υπήρχε Ελληνική εξουσία, οι αποκλεισμένοι χωριάτες της περιοχής,  αφαίρεσαν τα σύρματα τηλεφώνου για χρήση προσωπικών αναγκών. Συνήθως  το κόβανε σε μικρά τεμάχια  και το χρησιμοποιούσαν για (βελόνες) καρφιά για να καρφώνουν την ξυλεία στα καλύβια που στέγαζαν τα ζώα τους». (ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ από το βιβλίο ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΠΑ).

Η ύδρευση των παλαιών κατοίκων.

   Πηγές υπήρχαν πολλές στο χωριό της Άνω Καλεντίνης, αλλά δυστυχώς, κοντά στα σπίτια των  οικισμών  σπάνια υπήρχαν.  Αναγκαστικά το νεράκι, το δώρο του Θεού που συνήθιζαν να λένε οι πρόγονοί μας, το μεταφέρανε οι γυναίκες στις βαρέλες ζαλήγκα από τις πηγές  (βρύσες)   που βρίσκονταν συνήθως σε μακρινές αποστάσεις. Στον οικισμό ΕΠΑΝΩ ΣΕΣΗΣ υπήρχαν μόνο δυο πηγές. Εκτός αυτής που προανέφερα δίπλα της κατοικίας του Βαγγέλη Ανδρέου, υπήρχε και μια άλλη με πολύ καλής ποιότητας νερού Ανατολικά της εκκλησίας, στα 300 περίπου μέτρα, η οποία σήμερα δεν υπάρχει.

Τα δημοτικά σχολεία

 

…. «Μετά τον πόλεμο, παρατηρήθηκε έλλειψη διδασκάλων. Το κράτος, είχε προβλήματα με τον εμφύλιο πόλεμο και δεν είχε την ευκαιρία να ασχοληθεί με την Δημοτική Εκπαίδευση. Ευτυχώς που στην Άνω Καλεντίνη, υπήρχαν δυο  δάσκαλοι,  το αντρόγυνο Παπαγεωργίου, Σπύρος και Ευδοξία. Ο μεν Σπύρος δίδασκε στο  Σχολείο στον Αγιώρη (Άγιο Γεώργιο) ΕΠΑΝΩ ΣΕΣΗΣ, η δε Ευδοξία, δίδασκε  στον Συνοικισμό Κούλιας. Άλλωστε, εκεί και κατοικούσαν, στο «Κοτσέκι» του Καραπάνου. Με ενέργειές τους, στο σχολείο της Κούλιας έκαναν εγγραφή μαθητές από  τους περισσότερους συνοικισμούς του χωριού, όπως και άλλων συνοικισμών των γύρω χωριών. Αργότερα το Σχολείο στην Κούλια  προβιβάστηκε σε διθέσιο, ενώ της Σέσης (ΕΠΑΝΩ ΣΕΣΗΣ) έκλεισε. Το Σχολείο της Κούλιας δεν λειτούργησε πολλά χρόνια σαν διθέσιο, διότι με την πάροδο του χρόνου, έγιναν διορισμοί νέων διδασκάλων και λειτούργησε  πάλι το Σχολείο της Σέσης  και μάλιστα σαν  διθέσιο».  (ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ από το βιβλίο ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΠΑ).

Αγροτικό Ιατρείο

   …….  «Μετά τον πόλεμο, εγκαταστάθηκε στην Άνω Καλεντίνη, Αγροτικό Ιατρείο. Ο αγροτικός γιατρός, πληρώνονταν από το κράτος, καθώς και το ενοίκιο που στεγάζονταν το ιατρείο. Το Αγροτικό Ιατρείο στην Άνω Καλεντίνη, έπαιξε μεγάλο ρόλο για το ζήτημα της υγείας, όχι μόνον για το χωριό, αλλά για όλη την περιοχή. Πρώτος γιατρός διορίστηκε ο Στέλιος Σκορίλας. Ο κάθε ασθενής, αφού δεν πλήρωνε την επίσκεψη του γιατρού, έρχονταν συχνά σε επαφή με τον Αγροτικό γιατρό και προλάβαινε την αρρώστια του στα πρώτα στάδια και  μπορούσε να την αντιμετωπίσει με τα κατάλληλα φάρμακα. Πράγμα που δεν συνέβαινε ποτέ πριν τον πόλεμο του 1940». Το αγροτικό ιατρείο στεγαζόταν έξω από το οικισμό Επάνω Σέσης.  (ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ από το βιβλίο ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΠΑ).

Οι τεχνίτες του χωριού Άνω Καλεντίνης (όλων των οικισμών) πριν τον πόλεμο

…….«Κτίστες.                          

Κώστας Μπιτχαβάς και γιοι του Λάμπρος  και Αποστόλης.

και Κωσταντή-Γκανιάτσας.

Ξυλουργοί.

Δημοσθένης Πλακούτσης, Θωμάς Καραφλής, Λεωνίδας Πλακούτσης (Γαλάνης),

Νίκος Μπαρμπαλέτσος και Κώστας Κλάγκος (Κούτας).

Σιδηρουργός.

Σιδηρουργός, ήταν ο μοναδικός Γιώργος Πρέτζας, που δεν γνωρίζω την καταγωγή του.

Εγκαταστάθηκε οικογενειακός στην Άνω Καλεντίνη μερικά χρόνια κι άνοιξε εργαστήριο, στη θέση «Γηρομπόρου. Όταν έγινε ο πόλεμος, εξαφανίστηκε μαζί με την οικογένειά του.

Μουσικοί.

Οργανοπαίχτες στο χωριό πριν και μετά τον πόλεμο, ήτα λίγοι. Ήταν οι δυο αδελφοί (Δημητρίου Σακαρέλου) Κλάγκου, ο Σπύρος που έπαιζε βιολί κι ο Γρηγόρης που έπαιζε κλαρίνο. Παλαιότερα, έπαιζε ντέφι ο Βασίλης Κλάγκος,(Κουτσομύτης)». (ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ από το βιβλίο ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΠΑ).

Εκκλησία Αγίου Γεωργίου 

Πρώην κοινοτικό γραφείο